Bilgisayarın sorunsuz çalışması kullanıcıların üzerindeki çalışma yükünü hiç süphesiz büyük ölçüde hafifletecektir. Ancak sistemi ne kadar çok yönlü kullanırsanız,bilgisayar başındaki saatleri cehennem azabına dönüştürebilecek irili ufaklı ama can sıkıcı problemlerle karşılaşma riskiniz de o kadar artar. Oysa uygun yazılımlar kullanılarak hemen her problemin üstesinden gelinebilir.


Sorunların pek azı donanım arızası kaynaklıdır ve bu yüzden de sistem ayarlarındaki birkaç basit değişiklikle ortadan kaldırılabilir. Slota tam oturmamış bir kartı sabitlemek veya sistemin başlatılması sırasında sürücü içinde unutulmuş boot özelliği taşımayan disketi çıkarmak bilgisayarı yeniden üretim amacına uygun hareket ettirmek için yeterli olabilir. Bilgisayarların, sahiplerine durmadan tatsız sürprizler hazırlayan aygıtlar olmaması gerektiğinden bu yazıda bilgisayarın açılması, Windows�un başlatılması ve sistem başında çalışma sırasında karşılaşılan sorunları çözme amaçlı bol miktarda öneri sunuyoruz.

1- PC'NİN AÇILIŞINDAKİ PROBLEMLER

Bilgisayarınız daha açma düğmesine bastığınız andan itibaren çalışmayı reddediyorsa bileşenlerin en az biri başlangıçtaki fonksiyon denetimini geçemiyor demektir. Bu durumda genellikle eksikliğin nerede olduğu bildirilemeyeceğinden, hatanın bulunması zorlaşır. Problem büyük ihtimalle önemsizdir ve kolaylıkla bertaraf edilebilir.

PC Hiçbir yaşam belirtisi göstermiyorsa...
Bilgisayar kasasının ön yüzündeki açma kapama şalterini kullandınız, ancak PC�den herhangi bir ses gelmiyor. Bu durum, elektriklendirme ile ilgili problemlere işaret eder ve çok sayıda nedeni akla
getirir.

Çözüm1: Kasanın arka bölümündeki güç kablosu yerinden çıkmış olabilir. Bu kablonun doğru takıldığından emin olun. Bilgisayarın yerini değiştirdiyseniz güç kablosunun tamamen yerinden
çıkması ihtimali var.

Çözüm2: Ana güç kaynağı kapatılmış olabilir. Güç kablosunun, kasanın güç kaynağına bağlandığı noktada ana güç şalteri bulunur. Şalter "0" a işaret ediyorsa akım tamamen ke******. Şalterin hangi konumda durduğunu kontrol edin ve gerekirse "1" e getirin.
Çözüm3: Üzerinde kendi şalterini barındıran bir priz kullanıyorsanız bu ikinci şalteri kapatmış da olabilirsiniz. Sistem, elektriği prizden temin etmesi gerektiğinden başlatılamıyor olabilir.

Bilgisayarı açtığınızda bip sesleri geliyorsa...
Bilgisayarı açıyorsunuz, fan ve sabit disk(ler) çalışmaya başlıyor ancak PC speakerdan bip sesleri geliyor. Bip kodları sayesinde bu sayfalardaki BIOS hata sinyalleri tablosundan faydalanarak sistemin hangi sebeple başlatılamadığı öğrenilebilir. Benzer bir durumda kaldığınızda yapmanız gereken genelde bilgisayar kasasının vidalarını sökmek olacaktır. Kaygılanmayın! Sorunun kaynağının
yerinden çıkmış bir görüntü kartı veya anakartla yeterince temas etmeyen işlemci olma olasılığı yüksek.

Çözüm: BIOS hata sinyalleri tablosu vasıtasıyla önce problemi tanımlayın. Bilgisayarınız tablodaki durumlardan da farklı davranıyorsa tabloda yer almayan diğer kodların bulunduğu kullanım kılavuzuna bakmalısınız.

İşlemci: PC, bir işlemci hatasına işaret ettiğinde, çip anakart üzerine doğru yerleştirilememiştir. İşlemcinin türüne bağlı olarak iki farklı çözümden bahsedilebilir. Bilgisayarın elektrik bağlantısını kesin ve kasayı vidalarını sökerek açın. Daha sonra hangi türde işlemcinin takılı olduğunu kontrol edin.

Soket işlemciler: Yeni nesil işlemciler dörtgen bir soket üzerine oturuyor ve bir kol vasıtasıyla sabitleniyor. Kolu kaldırın ve işlemciyi aşağıya doğru hafifçe bastırın. Yerine oturduğuna inandığınızda da yeniden kolu indirin. Slot i.lemciler: Athlon- Pentium II / III işlemciler, tıpkı ekran kartları gibi slot adı verilen yuvalara oturtuluyorlar. İşlemciyi her iki taraftan da
tutarak dikkatlice yerine bastırın. Kasanın vidalarını yeniden takın ve bilgisayarı başlatın.

Ekran Kartı: Bildirilen ekran kartıyla ilgili bir sorunsa, kartın bağlantılarının AGP slotuna yeterince temas etmemesi olasılığı söz konusu. Bilgisayarı kapadıktan sonra kasanın vidalarını sökün. Ekran kartının üzerine hafifçe bastırarak sorunun üstesinden gelebilirsiniz. Altın sarısı bağlantı noktalarının slotun içinde tamamen kaybolmasını sağlayın. Bir başka hata sebebi ekran kartının PC kasasına vidalanmamış olması. Bu kontrolü de yaptıktan sonra kasayı kapatıp bilgisayarı başlatabilirsiniz.

Bellek: Sorunun kaynağı bellek modülleriyse bilgisayarı kapatın ve kasanın vidalarını sökün. İşlemcinin yakınlarında konuşlandırılmış bellek modüllerinin her iki yanındaki kenetleri açın.
Modülleri yerlerinden çıkarın ve slota temas noktalarını temizledikten sonra yerlerine oturtun. Bellek modüllerini sabitleyip,kasa yı vidaladıktan sonra bilgisayarı yeniden başlatabilirsiniz.
Bilgisayar klavyeyi tanımıyorsa ne yapılması gerekir?
Bilgisayar başlatıldığında klavyenin takılı olmadığı yönünde bir hata mesajı veriyorsa klavye kablosunun gevşek takıldığı veya yerinde olmadığı düşünülebilir. Bilgisayarınız PS/2 ise kablolar karıştırılmış da olabilir.

Çözüm: Bilgisayarın arka yüzünde iki PS/2 girişi bulunur. Fare ve klavye kablolarının bu girişlere takılı olduğundan emin olun. PS/2 bağlantısının kötülüğü klavye ve fare girişlerinin birbirinin aynısı olması. Bilgisayar kasaları artık sözkonusu girişlerin yanında fare ve klavye sembolleri görülebilecek şekilde üretiliyorlar. Bu tarz bir kasaya sahipseniz kabloyu sembollerle gösterildiği şekilde takın. Kasada herhangi bir işaret yoksa klavyenin soldaki, farenin de sağdaki girişle kullanılması gerektiğini
hatırlatalım.

Monitöre görüntü gelmiyorsa ne yapılması gerekir?
PC�yi başlatın. Fan ve sabit disk(ler) çalışmaya başladıktan sonra ekran hala siyahsa veya "no sync" uyarısı alıyorsanız mönitör kablosu bilgisayara doğru şekilde bağlanmamış olabilir.


Çözüm: Monitör kablosunun kasanın kasanın arka yüzündeki ekran kartına hatasız bağlandığından emin olun. Kablo yerinden oynamış veya çıkmışsa hatayı düzeltin. En iyi çözüm kabloyu yerinden çıkarıp yeniden takmak ve her iki yanındaki vidaları kullanarak monitörü yerinden oynattığınızda yeniden
çıkmasını engellemek için sabitlemek.

2- PC DÜZGÜN BAŞLATILMIYORSA

Bilgisayara elektrik geliyor,monitör de sorunsuz çalışıyor ama Windows bir türlü başlatılamıyor. Bu durumda ekrana yansıyan hata mesajlarının yönlendirmesiyle hatanın kaynağı bulunabilir.

Sürücüde disket varsa ne yapılması gerekir?
"Non-System disk or disk error. Replace and strike any key when ready" uyarısı alıyorsanız BIOS, sistemi A sürücüsündeki disketten başlatmayı deniyorsa ve sürücüdeki açılış disketi değilse bilgisayar bu hatayı verecektir.

Çözüm: Disketi sürücüden çıkarın ve klavyenin herhangi bir tuşuna tıklayın. Bilgisayarınız sabit diskten başlatılacaktır.
Bilgisayar sabitdiski tanımıyorsa Sürücüde hiç bir disket olmasa bile "operating system not found" uyarısıyla karşılaşıyorsanız sabit disk(ler)iniz BIOS�tan doğru tanıtılmamış olabilir.
Çözüm: Bilgisayarı başlattıktan hemen sonra Award-BIOS için Del,Phoenix-BIOS için F2�ye tıklayarak PC�nin konfigürasyon menüsü olarak tanımlanabilecek BIOS�a girin.
BIOS Features Setup (Award) veya Main (Phoenix) başlığının üzerine gelin. Tüm sabit diskleri Award BIOS için üst resimdeki gibi,Phoenix BIOS için ise IDE-Drive 1-4 ten Auto moduna getirin. Auto seçeneği bilgisayar her yeniden başlatıldığında sabit disklerin yeniden tanımlamasına yarar. Bu sayede hatalı ayarlamaların önüne geçilmiş olur. Award-BIOS�ta değişikliklerden sonra "Esc" tuşuna tıklayın ve Save & Exit Setup�ı seçin. "Y" tuşuyla seçiminizi onaylayın. Phoenix-BIOS�ta ise sağ üstteki Exit�ten Save Changes & Exit�i seçin. Auto modu sadece sabi diskleri tanımlamakla kalmaz CD-ROM sürücü ve DVD�leri de bulur.
Sabitdisk doğru bağlanmamışsa...
Az önceki ipuçlarının ikisi de beklenen başarıyı getirmese bile bu, sabit diskinizin bozuk olduğu anlamına gelmez. Kasanın iç kısmında, sabit diskin güç ve data kabloları yerlerinden çıkmış olabilir. Çözüm: Sorunun kaynağını bulmak için bilgisayarı kapatın ve vidalarını çıkararak kasayı açın Önce renkli kabloları biraraya getiren sabit disk güç kablosunun takılı olduğundan, daha sonra da geniş data kablosunun sabitdisk ve anakart üzerindeki uçlarının doğru bağlandığından emin olun. Kablo yerinden çıkmışsa hatanın kaynağını buldunuz demektir. Önerilerimizin hiçbiri sonuç getirmediyse sabit diskiniz bozuk demektir. Bu durumda geriye yeni bir sabit disk almaktan başka çare kalmıyor.

Disket sürücüsü bulunamıyorsa ne yapılması gerekir?
Disket sürücüsünün bulunamadığına dair bir hata mesajı alıyorsanız, data veya güç kablolarının yerinden çıkması ihtimali söz konusu.

Çözüm: Bilgisayarı kapatın ve kasayı açın. Kasanın iç kısmında, beyaz güç kablosunun ucunun disket sürücüye takılı olup olmadığına bakın. Son olarak da geniş güç kablosunun bir ucunun anakarta diğer ucununsa disket sürücüye doğru takıldığından emin olun.

Sistem başlatılırken hatalı veya eksik dosyalarla karşılaşılıyorsa...
Windows, başlatılır ken eksik veya hasar görmüş dosyaları rapor edebilir. Sistem başlatılıyor olabilir ancak sorunu gidermezseniz uyarıları her seferinde yeniden almaya devam edersiniz.

Çözüm: Registry�deki eski yazılım artıklarını ortadan kaldırmalısınız. Öncelikle Windows başlatılırken, işletim sisteminin kusurlu bulduğu dosya isimlerini not alın.

1- Başlat menüsünden Çalıştır�ı seçin ve dosya adı yerine "regedit" yazdıktan sonra Tamam�a tıklayın. Kayıt Düzenleyicisi başlatılacaktır.
2- Düzen ve Bul�a tıklayın ve arama satırına ilk not aldığınız dosya ismini girin. Arama sonuçlanınca bulunan kaydın üzerine sağ tuşla tıklayın ve Sil�i seçin. Bir sonraki soruyu Evet�e tıklayarak geçin. F3 tuşuyla aynı ad altındaki tüm kayıtları görüntüleyebilirsiniz. İlk iki adımı diğer dosyalar için de tekrarlayın.
3- Menü çubuğu üzerinden Kayıt�a tıklayın ve Kapat�la programı sonlandırın.

3- PC ÇALIŞIRKEN ÇIKAN SORUNLAR

İşletim sistemi tam olarak yüklenir ve prensipte sorunsuz çalışır. Ancak zaman zaman hata mesajlarıyla karşılaşmaya devam edebilirsiniz.

Ekran şiddetli şekilde titriyorsa ne yapılması gerekir?
Monitör, bilgisayar başında saatlerce çalıştıktan sonra göz ağrılarına yol açacak şekilde titriyorsa, görüntü tazeleme oranı çok düşük ayarlanmış olabilir.

Çözüm: Görüntü tazeleme frekansı, monitörün ekran görüntüsünü ne sıklıkla yeniden oluşturacağını ifade eder. 85 Hertz iyi bir seçim, ancak belli bir ekran tazeleme hızı atayabilmek için monitör
modelinin sisteme doğru tanıtılmış olması gereklidir.

1- Sağ fare tuşuyla Windows masaüstündeki herhangi bir boşluğa tıklayın ve açılan menüden Özellikler�i seçin.
2- Monitör-Değiştir ve "Tüm Donanım�ı göster"i seçtikten sonra listeden monitör modelini seçin. Aradığınız modeli bulamadıysanız sol pencereden Standart Monitör Türleri�nden Tak ve Çalıştır Monitör� ü seçin. Tamam ve Kapat�a tıklayın
3- Ekran Kartı sekmesinden resim tazeleme hızını 85 Hertz�e getirin. Değişiklikleri Tamam�a tıklayarak onaylayın. Yeni düzenlemelerin geçerli olabilmesi için Windows�un yeniden başlatılması
gerekecektir.

CD/DVD sürücü CD�yi dışarı çıkartmıyorsa...
Sürücü içerisinde bir CD var ancak bilgisayarınız çekmeceyi dışarı çıkarmayı reddediyor. Sürücünün çekmecesi sıkıştığından ne CD sürücüsü üzerindeki eject tuşuyla ne de yazılım yardımıyla CD�ye ulaşamıyorsunuz.

Çözüm: Bu ve benzeri durumlar için pek çok sürücünün üzerinde bir delik yer alır. Herhangi bir atacı bükerek açın ve sürücünün ön yüzündeki küçük deliğe sokun. Çekmece biraz dışarı çıktıktan
sonra onu dikkatlice dışarı çekin. Bilgisayar kapalı olsa bile aynı yöntem uygulanabilir.

Kolonlarınız sessizliğe büründüğünde...
İyi bir hoparlör sistemine sahip olmanıza rağmen kolonlardan hiç ses gelmiyorsa kolonlar ses kartına doğru bağlanmamış olabilir.

Çözüm: Ses kartlarının tamamı, görünümleriyle birbirinden ayırt edilemeyen en az üç 3.5 mm girişe sahiptir. Bunlardan biri mikrofon, biri müzik seti gibi harici cihazlar, diğeri de PC kolonları
içindir. Girişler farklı renklerle birbirinden ayrılmışlarsa kolonlar yeşil renkteki girişe bağlanmamalı. Üretici firma,ses kartı girişlerini farklı renklerle işaretleme zahmetine katlanmamışsa PC�nizin arka yüzünden girişlerin adlandırılıp adlandırılmadığını kontrol edebilirsiniz. Audio out veya speaker, hoparlörü işaret eder. Bu denemeden de sonuç alamazsanız ses kartının veya PC�nin kullanım kılavuzundan faydalanın. Doğru girişi bulabilmek için diğer bir çözüm CD�yi çalmaya başlamak ve bu esnada tüm girişleri sırayla denemek.

Müzik CD�lerini çalarken hiç ses gelmiyorsa...

CD-Sürücüyü kullanarak müzik CD�si dinlemek istiyorsunuz ancak hoparlörlerin çalıştığından ve doğru bağlandığından emin olduğunuz halde hiç bir ses duyamıyorsunuz.

Çözüm: Bilgisayarı kapatın ve kasayı açın. CD-Sürücünün bir kabloyla ses kartına bağlandığından emin olun. Kastedilen kablo her iki tarafında da dikdörtgen girişleri olan bir ses kablosu.
Eğer bu kabloyu sürücüyle beraber edinemediyseniz bilgisayarcınızdan bir kaç milyon lira karşılığında satın alabilirsiniz. Kablonun bir ucunu ses kartı üzerindeki CD-in yuvasına yerleştirin. Diğer ucu ise CD sürücünün ilgili girişine takın. Müzikler artık ses kartı üzerinden kolonlarla dışarıya verilebilir.

Sistem sık sık çökmeye başladığında...

Tanımlanamayan sebeplerden dolayı Windows ekranı donuyor veya işletim sistemi sürekli olarak çökmelere sebep oluyor. Sorun çıkaran yazılımları yeniden kurmuş olmanıza rağmen Windows güvenli çalışmıyor.

Çözüm 1: Öncelikle işlemcinin yeterince soğutulup soğutulmadığını sınamalısınız. İşlemci, bilgisayar çalışırken fazla miktarda ısı üretir. Bu ısı bir soğutucuya aktarılarak işlemcinin sağlıklı çalışması sağlanır. Soğutucunun fanı çalışmasını aksatırsa işlemci aşırı derecede ısınır. Bu durum sistem çökmelerinin gizli sebebidir. Soğutucunun üzerinde, dönmesini engelleyebilecek düzeyde toz birikmesi fanın çalışmasını güçleştirir. Bilgisayarı kapatın ve kasayı açın. İşlemcinin
üzerindeki fanın dönmeyi engelleyecek düzeyde kirlenip kirlenmediğine bakın. İhtiyaç halinde soğutucuyu pamuk çubukla dikkatlice temizleyin.

Çözüm 2: Soğutucu kusursuz çalışıyorken de işlemci aşırı ısınabilir. Sebep soğutucunun ve işlemcinin üst yüzeylerinin pürüzsüz olmamasından kaynaklanıyor olabilir. Soğutucunun,işlemci yüzeyiyle tam temas etmediği durumlarda yüzey soğutulamaz. Soket işlemcilerde,ısıyı düşürmenin
farklı yolları var. Bir kaç milyon karşılığında ısıyı iyi ileten bir macun alın. Bu macunu işlemci ve soğutucu arasına sürerek ısının soğutucunun tüm yüzeyine daha iyi şekilde iletilmesini sağlayın:
Soğutucuyu işlemciye sabitleyen metal kenetleri açın ve işlemci üzerine ısıyı ileten macunu sürdükten sonra soğutucuyu eski yerine yerleştirerek, işlemciyi yerine sabitleyin.

Ekran kartından istenilen çözünürlük elde edilemediğinde...

Monitörünüz daha yüksek çözünürlük ve renk derinliklerini gösterebilecekken 640*480 çözünürlükte ve 16 renkte çalışıyor. Sebep ilk PCI slotundaki kartın, AGP slotundaki ekran kartıyla çakışması olabilir. Bu durumda her iki kartta aynı PC kaynaklarını kullanmaya çalışacağından çakışmayla karşılaşılır.

Çözüm: Bilgisayar kasasının vidalarını çıkarın ve birinci PCI slotunun dolu olup olmadığını kontrol edin. Birinci PCI slotu AGP slotunun hemen yanındaki kart yuvasıdır. Eğer öyleyse PCI kartını kasaya sabitleyen vidaları çıkarın ve kartı bir diğer boş PCI slotuna yerleştirin. Windows, yeniden başlatıldığında bu PCI bileşeninin sürücü CD�sini talep edebilir. Kartın yerini başarılı bir şekilde değiştirdikten sonra kasayı kapatın ve bilgisayarı başlatın.

CD yazıcı yazma işlemini yarıda bırakıyorsa...

Data veya müzik CD�lerini kopyalamak istiyorsunuz ancak veri akımı sekteye uğradığından yazma işlemi yarıda kalıyor.

Çözüm: Yazma işlemi sırasında başka programlar kullanıyorsanız bunları kapatmalısınız. Görevini arka planda yerine getirenler de dahil olmak üzere tüm programları sonlandırın. Arka planda
çalışanları durdurmak için görev çubuğu üzerindeki sembollere sağ fare tuşuyla tıklayın ve programı kapatın. Burn-Proof teknolojisine sahip bir CD Yazıcı satın almışsanız bu problemle bir daha karşılaşmayacaksınız demektir. Yeni CD Yazıcılar yazma işleminin yarıda kalması halinde yeterli büyüklükte veri, yazıcının ara belleğine aktarıldıktan sonra görevine devam ediyor. Yazma işlemi kaldığı yerden devam ettiğinden yarıda kalan kopyalamalar ve yanan CDler tarih oluyor.